Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές
Πληροφορίες
Διδάσκοντες
Βικτωρία Ζακοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια
Ομάδα στόχος
Οι φοιτητές/απόφοιτοι του τμήματος Λογοθεραπείας.
Περιεχόμενο μαθήματος
Φωνολογία
Φωνολογική ανάπτυξη
Οι μηχανισμοί της φωνολογικής ανάπτυξης και τα στάδια κατάκτησής τους από το παιδί.
Φωνολογική ενημερότητα-Θεωρητικές και κλινικές προσεγγίσεις
Φωνολογικές διαταραχές
Διαγνωστικές προσεγγίσεις
Θεραπευτικές προσεγγίσεις
Φωνολογική ενημερότητα και μαθησιακές δυσκολίες.
Μαθησιακοί στόχοι
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα είναι σε θέση να:
- Κατανοήσει το αντικείμενο των της φωνολογίας.
- Αποσαφηνίσει τις έννοιες: φώνημα, διακριτικά χαρακτηριστικά, φωνολογική ενημερότητα.
- Κατανοήσει τα στάδια φωνολογικής ανάπτυξης και τους μηχανισμούς κατάκτησης της φωνολογικής ενημερότητας.
- Αποκτήσει κριτική σκέψη και δυνατότητα ευελιξίας και ευρηματικότητας ως προς την διαχείριση του φωνολογικού συστήματος του παιδιού.
- Εξοικειωθεί με την εφαρμογή εργαλείων και μεθόδων μελέτης της φωνολογικής ανάπτυξης και των φωνολογικών διαταραχών.
- Αποκτήσει τη δυνατότητα σχεδιασμού και εφαρμογής κατάλληλου υλικού αντιμετώπισης των φωνολογικών διαταραχών.
- Κατανοήσει τις σχέσεις αλληλεπίδρασης των φωνολογικών διαταραχών με τις ειδικές αναπτυξιακές (δυσλεξία) ή επίκτητες διαταραχές (αφασίες).
Λέξεις Κλειδιά
Φωνολογία, Φωνητική, Φωνολογική Ενημερότητα, Φωνολογικές Δεξιότητες, Αποκατάσταση.
Μέθοδοι διδασκαλίας
Διαλέξεις, Διαδραστική Διδασκαλία, Μελέτη και Ανάλυση Βιβλιογραφίας, Κλινική Άσκηση, Συγγραφή Εργασίας
Μέθοδοι αξιολόγησης
I. Γραπτή τελική εξέταση (80%) που περιλαμβάνει:
- Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
- Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας
- Επίλυση Προβλημάτων
ΙΙ. Εξατομικευμένες Εργασίες (20%)
Προτεινόμενα συγγράμματα
Γιαννικοπούλου, Α. και Ομάδα Εργασίας. Προαναγνωστικές δεξιότητες: Μαθήματα με τα Φωνήματα. Αθήνα, Ατραπός, 2000. Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 32131
Νespor, Μ. Φωνολογία (προσ. Ράλλη, Α.), Αθήνα, Πατάκης, 2006. Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 22078
Προαπαιτούμενα
Δεν απαιτείται προηγούμενη γνώση.
Βιβλιογραφία
Archageli, D., & Langendoen, D. T., επιμ. (1997). “Optimality Theory: An Overview”. Oxford & Massachusetts: Blackwell.
Batshaw, M. L., & Perret, Y. M., (1986). “Children with handicaps: A medical primer”. Baltimore, MD: Paul H. Brookes.
Beukelman, D. R. & Mirenda, P., (1994). “Augmentative and Alternative Communication”, Paul H. Brookes Publishing Co.
Bowl by, J., (1958). “The nature of child’s tie to the mother”, Psycho-annals, 39, p. 350.
Bradley, L.y Bryant, P. E. (1978). “Difficulties in auditory organization as a possible cause of reading backwardness”. Nature, 271,746-747.
Bruck, M. (1988). “The word recognition and spelling of dyslexic children”. Reading and Research Quarterly, 23, 419-421.
Bruner, J. S. (1966). Toward a theory of instruction. Cambridge Mass: Harvard: University Press.
Casalis, S., Lecocq, P. (1992). “Les dyslexies”, in Fayol M. etal., “Psychologie cognitive de la lecture”, P. U. F., Paris, pp. 195-235.
Chomsky, N. & M. Halle., (1968). “The Sound Pattern of English (SPE)”. New York: Harper & Row.
Crystal, D., (1997). “The Cambridge Encyclopedia of Language”, Second Edition, University Press, Cambridge.
Dodd, B., McCormack, P., (1995). “A model of speech processing for differential diagnosis of phonological disorders”. In, ed. B Dodd, Different Diagnosis & Treatment of children with Speech Disorders. London, Whurr Publishers. (pp. 65-89).
Donnelan, A., Mirenda, P., Mesaros, R., Fassbender, L., (1984). “Analyzing the communicative functional of aberrant behavior”. JASH, 9, 3, 210-212.
Fromkin, V., Rodman, R. (1993). “An Introduction to language 5th ed.”. New York: Harcourt Brace College Publishers.
Gagne, R. M. (1975) Observing the effects of learning Educational Psychologist 11(3) 144-157
Goldsmith, J., (1990). “Auto segmental and Metrical Phonology”. Oxford: Blackwell.
Goswami, U., Porpodas, C., & Wheelright, S., (1997). “Children’s orthographic representations in English and Greek”. European Journal of Psychology of Education, 12(3), 273-292.
Gough, P. - Larson, K. - Yopp, H. (1996). “The Structure of Phonemic Awareness”, in ERIC database, Internet Explorer (http://ericyr.syr.edu).
Grunwell, P., Russell, J., (1990), “A phonological disorder in an English-speaking child: a case study”. Clinical Linguistics and Phonetics, 2, pp. 29-38.
Halle, M. & J. R. Vergnaud., (1987). “An Essay on Stress”. Cambridge, Mass.: The MIT Press & London.
International Phonetic Association (1999). “Handbook of the International Phonetic Association: a guide to the use of the International Phonetic Alphabet”. Cambridge University Press.
Jakobson, R., (1939). “Observations sur le classment phonologique des consonnes”, Proceedings of the 3rd International Congress of Phonetic Sciences, 34-41.
Jakobson, R., (1962), “Selected Writings I: Phonological Studies”, The Hague, Mouton.
Kager, R., (1999). “Optimality Theory”. Cambridge: Cambridge University Press.
Kimble, 1980
Kiparsky, P., (1982). “From cyclic to lexical phonology. The structure of Phonological Representations”, επιμ. H. van der Hulst & N. Smith μέρος 1o, 131-175. Dordrecht: Foris.
Lundberg, I., (1985). “Longitudinal studies of reading and reading difficulties in Sweden”. In G. E. Mackinnon & T. G. Waller (Eds), Reading Research: Advances in Theory and Practice, Vol. 4. New York: Academic Press.
Martinet, A., (1955). “Economie des changements phonetiques”. Berne: A. Francke.
Mattingly, I. G. - Studert - Kennedy, M. (1991). “Modularity and the Motor Theory of Speech Perception”, Lawrence Erlbaum Associates Publishers, New Jersey.
McCormick, L., (1984). “Intervention planning”. Columbus, OH: Charles E. Merrill.
nespor 1999
Nespor, M. & Vogel, I., (1986). “Prosodic Phonology”. Dordrecht: Foris.
Penim, E. C., Gerrity, P. S., (1984). “Development of children with chronic illness”, Pediatr. Clin. North America, 31, p. 19.
Pless, I., (1984). “Clinical assessment: Physical and Psychological functioning”, Pediatr. Clin. North America, 31, p.33.
Prince, A. & Smolensky, P., (1993). “Optimality Theory: Constraint Interaction in Generative Grammar”. Rutgers University Center for Cognitive Science Technical Report 2.
Roth, 1971
Rutter, M., (1979). “Invulnerability or why some children are not damaged by stress” στο Shamsil. S. I. (Ed): “New disorders in children’s mental health”, Spectrum, New York.
Sharan, S. (1990). Cooperative Learning: Theory and Research. London: Westport, Connecticut.
Skinner, B. F. (1968). The Technology of Teaching. New York: Appleton Century Crofts.
Snowling, M. J., (1995). “Phonological processing and developmental dyslexia”. Journal of Research in Reading, 18, 132-138.
Sprenger – Charolles, L. (1991). “L’ acquisition de la lecture: conscience phonologique et mecanismes d’ identification des mots (perspective cognitive)”, in Les Entretiens Nathan: Lecture (Actes 1), Paris, Nathan, pp.111-133.
Trubetzkoj, N. S., (1939), “Grundzuge der Phonologie” Travaux du Circle Linguistique de Prague VII.
Trubetzkoj, N. S., (1969). “Principles of Phonology, University” of California Press.
Tunmer, W., (1989). “Conscience phonologique et acquisition de la langue ecrite”, in: Riben C. - Perfetti, CH.: L’ apprenti lecteur, Delachaux and Niestle, Neuchatel, pp. 197-220.
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Cambridge, MA: Harvard University Press. Published originally in Russian in 1930.
Wasserman, A. L., (1990). “Principles of Psychiatric care in children and adolescents with medical illness”, στο Saunders. W. B(Ed): “Psychiatric Disorders in Children and Adolescents”, Saunders Co, USA.
Weitzman, M., (1984). “School and per relations”, Pediatr. Clin. North America, 31, p. 59.
Welsh, R. L., (1980). “Psychosocial Dimensions”, στο “Foundation of Orientation and Mobility”, America Foundation of the Blind, New York.