Μαθησιακές δυσκολίες – διγλωσσία και πολυγλωσσικό περιβάλλον

Βάμβουκας, Μ. (1994). Αξιολόγηση Αναγνωστικών Δεξιοτήτων, Αθήνα, Γρηγόρης.

Ζακοπούλου, Β. (2003). Τεστ Πρώιμης Ανίχνευσης Δυσλεξίας, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

Γέρος, Θ. (1991). Σχολική αποτυχία, Αθήνα, Βιβλιογονία.

Καλατζής, Κ. (χ.χ.ε.) Διαταραχές λόγου στην παιδική ηλικία, Αθήνα, Καραβίας.

Καραπέτσας, Α. (1991). Η Δυσλεξία στο παιδί, Αθήνα, Ελληνικά γράμματα.

Καραπέτσας, Α.(1996). Νευροψυχολογία του παιδιού, Αθήνα, Σμυρνιωτάκης.

Καρπαθίου, Χ. (1994). Δυσλεξία, Αθήνα, Έλλην.

Κατή, Δ. (2000). Γλώσσα και Επικοινωνία στο Παιδί, Αθήνα, Οδυσσέας.

Μαρκοβίτης, Μ. & Τζουριάδου, Μ. (1991). Μαθησιακές δυσκολίες, Αθήνα, Γρηγόρη.

Μάρκου, Σ. (1993). Δυσλεξία. Αριστεροχειρία, Κινητική αδεξιότητα, Υπερκινητικότητα, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

Παντελιάδου, Σ. (2000). Μαθησιακές Δυσκολίες και Εκπαιδευτική Πράξη. Τι και Γιατί, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

Πήτα, Ρ. (1998). Ψυχολογία της Γλώσσας. Μια εισαγωγική προσέγγιση, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

Πόρποδας, Κ. (1981). Δυσλεξία: η ειδική διαταραχή στη μάθηση του γραπτού λόγου (ψυχολογική θεώρηση), Αθήνα, Εκπαιδευτήρια Μορφωτική.

Πόρποδας, Κ. (1984). Εισαγωγή στην ψυχολογία της Γλώσσας. Η μάθηση της γλώσσας, Αθήνα.

Στασινός, Δ. (1999). Δυσλεξία και σχολείο. Η εμπειρία ενός αιώνα, Αθήνα, Gutenberg.

Σταύρου, Λ. (1990). Ψυχοπαιδαγωγική Αποκλινόντων. Νηπίων – Παιδιών – Εφήβων. Ψυχοκοινωνιολογική και παιδαγωγική προσέγγιση, Αθήνα, Άνθρωπος.

Τάφα, Ε. (1995). Τεστ Ανίχνευσης της Αναγνωστικής Ικανότητας, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

2. Ξενόγλωσση μεταφρασμένη

Aimard, P. (1990). Οι Διαταραχές του λόγου στο παιδί, (μτφρ. Ράλλης, Ρ.) Αθήνα, Χατζηνικολής.

Kekenbosch, C. (1996). Μνήμη και Γλώσσα. Οι διαδικασίες κατάκτησης και επεξεργασίας των γλωσσικών πληροφοριών στη μνήμη (μτφρ. Παπαδόπουλος Δ.), Αθήνα, Σαββάλας.

     3. Ξενόγλωσση

References:

Bishop, DVM, Adams, C., Norbury, CF. (2006). Distinct genetic influences on grammar and phonological short term memory deficits: Evidence from 6-year-old twins.  Genes, Brain and Behavior, 5, 158-169.

Breier, J., Simos, P., Fletcher, J., Castillo, E., Zhang, W., & Papanicolaou, A. (2003). Abnormal activation of temporoparietal language areas during phonetic analysis in children with dyslexia. Neuropsychology, 17, 610–621.

Castles, A., McLean, G. M. T., & McArthur, G., (2010) Dyslexia (neuropsychological), Wiley Interdisciplinary Reviews: Cognitive Science, 1, (3), pp. 426–432.

Cuetos F, Centeno JG. (2009). Applying cognitive neuropsychological principles to the rehabilitation of Spanish readers with acquired dyslexia. Semin Speech Lang. Aug;30(3):187-97.

De Luca, M., Burani, C., Paizi, D., Spinelli, D. and Zoccolotti, P. (2010). Letter and Letter-String Processing in Developmental Dyslexia. Cortex, 46, 1272-1283.

Hutchinson, J., Whiteley, H., Smith, C. & Connors, L. (2004). The early identification of dyslexia: children with English as an additional language. Dyslexia, 10(3), 179-195.

Kapoula, Z., Bucci, M., Jurion, F., Ayoun, J., Afkhami, F., Bremond-Gignac, D. (2007). Evidence for frequent divergence impairment in French dyslexic children: deficit of convergence relaxation or of divergence per se? Graefes Archive for Clinical and Experimental Ophthalmology, 245(7), 931-936.

Landerl K, Moll K. (2010). Comorbidity of learning disorders: prevalence and familial transmission. J Child Psychol Psychiatry. Mar;51(3):287-94. Epub 2009 Sep 28.

Lyytinen, H., Ahonen, T., Eklund, K., Guttorm, T., Kulju, P., Lyytinen, P., Laakso, M., Leiwo, M., Leppanen, P., Lyytinen, P., Poikkeus, A., Richardson, U., Torppa, M. & Viholainen, H. (2004). Early development of children at familial risk for dyslexia-follow-up from birth to school age. Dyslexia, 10(3), 146-178.

Mc Coubrey, S., Wade-Woolley, L., Klinger, D. & Kirby, J. (2004). Early Identification of At-Risk L2 Readers. The Canadian Modern Language Review, 61(1), 11-28.

Morgan, P., Farkas, G., Tufis, P., & Sperling, R. (2008). Are reading and behaviour problems risk factors for each other? Journal of Learning Disabilities, 41(5), 417-436.

Pennington, B. & Lefly, D. (2001). Early reading development in children at family risk for dyslexia. Child Development, 72(3), 816-833.

Plomin, R., & Kovas, Y. (2005). Generalist Genes and Learning Disabilities Psychological Bulletin, 131(4), 592–617.

Puolakanaho, A., Ahonen, T., Aro, M., Eklund, K., Leppanenn, P., Poikkeus, A., Tolvanen, A., Torppa, M., Lyytinen, H. (2007). Very early phonological and language skills: estimating individual risk of reading disability. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 48(9), 923-931.

Sauseng, P., Klimesch, W., Schabus, M., & Dopplemayr, M. (2005). Frontoparietal EEG coherence in theta and upper alpha reflect central executive functions of working memory. International Journal of Psychophysiology, 57, 97–103.

Shaywitz, A., Shaywitz, E., Pugh, R., Mencl, W., Fulbright, K., Skudlarski, P., Constable, R., Marchione, E., Fletcher, M., Lyon, R., & Gore, C. (2002). Disruption of posterior brain systems for reading in children with developmental dyslexia. Biological Psychiatry, 52(2), 101-110.

Shaywitz, S., & Shaywitz, B., (2005). Dyslexia (specific reading disability). Biological Psychiatry, 57, 1301–1309.

Tzoufi, M, Zakopoulou, V., Verbi, H., Nakou, I., Mavreas, V., Siamopoulou-Μavridou, A. (2010). Early Identification and Intervention in Children with Developmental Dyslexia and Neurological Diseases. Insights οn Learning Disabilities. Insights οn Learning Disabilities 7(1), 29-47.

Vaessen, A., Bertrand, D., Tóth, D., Csépe, V., Faísca, L., Reis, A., Blomert, L. (2010). Cognitive development of fluent word reading does not qualitatively differ between transparent and opaque orthographies, Journal of Educational Psychology, 102(4), 827-842

van Bergen E, de Jong PF, Regtvoort A, Oort F, van Otterloo S, van der Leij A. (2010). Dutch children at family risk of dyslexia: precursors, reading development, and parental effects. Dyslexia. Nov 30. [Epub ahead of print]

Vellutino R., Fletcher, M., Snowling, J. & Scanlon, M. (2004). Specific reading disability (dyslexia): what we learned in the past four decades? Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45(1), 2-40.

Verhoeven L, Reitsma P, Siegel LS. Cognitive and linguistic factors in reading acquisition. Read Writ. 2011 Apr;24(4):387-394.

Zakopoulou V., Anagnostopoulou A., Christodoulides P., Stavrou L., Sarri I., Mavreas V., Tzoufi M. (2011). An Interpretative Model of Early Indicators of Specific Developmental Dyslexia in Preschool Age. A Comparative Presentation of Three Studies in Greece. Research in Developmental Disabilities, 30, 3003-3016.

Zakopoulou, V., Pashou, T., Tzavelas, P., Christodoulides, P., Milona, A., Kolotoura, I. (2013). Learning difficulties: A retrospective study of their co morbidity and continuity as indicators of adult criminal behavior in 18 to 70-year-old prisoners. Research in Developmental Disabilities, 34(11), 3660-3671.

Zakopoulou V., Mavreas V., Christodoulides P., (2014). Learning difficulties: A retrospective study of their co morbidity and continuity as indicators of mental disorders. Research in Developmental Disabilities, DOI: RIDD-D-14-00434. (In press).

Ziegler, J. C., Bertrand, D., Tóth, D., Csépe, V., Reis, A., Faísca, L., Vaessen, A., Blomert, L. (2010). Orthographic depth and its impact on universal predictors of reading: A cross-language investigation. Psychological Science, 21(4), 551-559

Zoccolotti, P., De Luca, M., Judica, A. and Spinelli, D. (2008). Isolating global and specific factors in developmental dyslexia: a study based on the rate and amount model (RAM). Experimental Brain Research, 186, 551-560, (DOI: 10.1007/s00221-007-1257-9)

1. Μαθησιακές δυσκολίες: εισαγωγικη στο μάθημα, στόχοι του μαθήματος, ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, αναπτυξιακές γλωσσικές διαταραχές, γενικές και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, διεπιστημονική προσέγγιση μαθησιακών δυσκολιών, αναγκαιότητα της διάγνωσης των μαθησιακών δυσκολιών.

2. Χαρακτηριστικά μαθησιακών δυσκολιών, μαθησιακές δυσκολίες και νευροφυσιολογικοί παράγοντες, μαθησιακές δυσκολίες και γενετικοί παράγοντες, μαθησιακές δυσκολίες και ψυχικές διαταραχές

3. Αναγκαιότητα πρώιμης διάγνωσης και παρέμβασης, ηλικιακές περίοδοι αξιολόγησης, χαρακτηριστικά μαθησιακών δυσκολιών στην προσχολική, σχολική και εφηβική ηλικία, το περιβάλλον του εφήβου.

4. Το αναλυτικό πρόγραμμα του σχολείου, κατάλληλες διαδικασίες προετοιμασίας - ενίσχυσης μελέτης, προσεγγίσεις: ο Νόρμαν, δείγματα γραφής παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες.

5. Δυσλεξία:ορισμός, είδη, θεωρητικές προσεγγίσεις, παρεμβάσεις

6. Άλλες ειδικές μαθησιακές δυσκολίες: δυσγραφία, δυσορθογραφία, δυσαναγνωσία, δυσαριθμησία

7. Η/Υ : εργαλείο παρέμβασης στις μαθησιακές δυσκολίες- πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα  

8. Δ(υ)ιγλωσσία: ορισμός, θεωρητικές προσεγγίσεις, τα υπέρ και τα κατά 

Το μάθημα αποτελεί το βασικό εισαγωγικό μάθημα στη μελέτη των μαθησιακών δυσκολιών, της διγλωσσίας και του πολυγλωσσικού περιβάλλοντος αναφοράς τους.

Η ύλη του μαθήματος στοχεύει στην εισαγωγή των φοιτητών στον ορισμό των μαθησιακών δυσκολιών, τα χαρακτηριστικά και τις θεωρίες που σχετίζονται με αυτές.

Επίσης, μέσω του μαθήματος, επιχειρείται η υιοθέτηση από τους φοιτητές μεθόδων ενίσχυσης της αναγνωστικής ικανότητας, αναγνώρισης των λέξεων στον γραπτό λόγο, επεξεργασίας του γραπτού κειμένου και ανάπτυξης σχέσεων ανάγνωσης -γραφής, ανάπτυξης στρατηγικών μελέτης, Τέλος, στόχο του μαθήματος αποτελεί:

• η κατανόηση από τους φοιτητές των μορφών και μέσων αξιολόγησης μέσω

διεπιστημονικής ομάδας, της πολλαπλής παρεμβατικής αγωγής στους τομείς της

μάθησης, συμπεριφοράς και ανάπτυξης του προφορικού και γραπτού λόγου,

καθώς και

• η εξοικείωση των φοιτητών με διεθνή εκπαιδευτικά συστήματα για παιδιά με

δυσλεξία και για δίγλωσσα παιδιά.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα είναι σε θέση να:

• Κατανοήσει το αντικείμενο των μαθησιακών δυσκολιών και των τομέων αναφοράς τους
• Αποκτήσει ικανότητες ερμηνείας και παρέμβασης στις μαθησιακές διαταραχές
• Αποκτήσει κριτική σκέψη και δυνατότητα ευελιξίας και ευρηματικότητας ως προς την παρέμβαση σε όλο το εύρος των μαθησιακών διαταραχών
• Κατανοήσει τους γενετικούς, νευροφυσιολογικούς, ψυχοσυναισθηματικούς και κοινωνικο-πολιτισμικούς μηχανισμούς και των επιδράσεών τους κατά την εκδήλωση και διαχείριση των μαθησιακών δυσκολιών
• Κατανοήσει τους όρους και τις εννοιολογικές ιδιαιτερότητες του αντικειμένου των Μαθησιακών Δυσκολιών, Διγλωσσίας και Πολυγλωσσικού περιβάλλοντος
• Εξοικειωθεί με τεχνικές αξιολόγησης και διάγνωσης της συμπτωματολογίας με στόχο τη σκιαγράφηση του σωστού profile των μαθησιακών δυσκολιών
• Εξοικειωθεί με υλικό αποκατάστασης των μαθησιακών δυσκολιών και να υιοθετήσει κατάλληλες τεχνικές εφαρμογής τους

Διαλέξεις

Εφαρμοσμένη γνώση: Μελέτες περίπτωσης

Ασκήσεις παρεμβάσεων με μελέτες περίπτωσης

Γραπτή τελική εξέταση

Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class

Γενικές Ικανότητες

1. Αυτόνομη εργασία
2. Ομαδική εργασία
3. Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
4. Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον 

Ζακοπούλου Βικτωρία, http://www.slt.ioa.teiep.gr/ep_vzakop.html

Επιλογές Συγγραμμάτων:

1. • Βιβλίο [41958157]: ΔΥΣΛΕΞΙΑ, ELLIOTT,GRIGORENKO Λεπτομέρειες
2. • Βιβλίο [12810070]: Νευροψυχολογία των μαθησιακών διαταραχών, Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, Μ. ΚΟΣΜΙΔΟΥ Λεπτομέρειες

Δεν απαιτούνται.